Kahramanmaraş ve 10 ili vuran depremlerin ardından yeniden imar çalışmaları başladı. euronews Türkçe’nin hesaplamalarına göre, bölgede inşa edilmesi beklenen yaklaşık 450.000 konutun tek başına inşaat maliyeti en az 322 milyar (17 milyar $) olacak. Buna altyapı ve diğer maliyetler dahil değildir.
Bölgede ekonomik faaliyetlerin durması veya yavaşlaması da ekonomiyi olumsuz etkilemektedir.
Depremin vurduğu 10 ilin gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYİH) oranı yüzde 9,3. Bu şehirler, Türkiye ihracatının %8,5’ini oluşturmaktadır. Deprem bölgesinde 10 ilin tarım alanlarındaki payı yüzde 16.
Kahramanmaraş ve çevre illerde 6 Şubat’ta meydana gelen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa’da 3 aylık olağanüstü hal ilan edildi.
Deprem bölgesindeki 10 ilin GSYİH içindeki payı yüzde 9,3
TÜİK verilerine göre Türkiye’nin 2021 yılında cari fiyatlarla GSYİH’si üretim yöntemine göre 7 trilyon 249 milyar lira oldu. 10 ilin toplam GSYİH’si 675 milyar lira. Bu şehirlerin GSYİH içindeki payı %9,3’tür.
Gaziantep ve Adana’nın GSYİH içindeki payı toplamda %4’tür.
Depremin vurduğu iller arasında GSYİH içindeki payı en yüksek olan il yüzde 2,05 ile Gaziantep oldu. Adana’nın payı %1,95’tir. Sadece iki ilin toplamı %4’tür.
Depremden en çok etkilenen illerden biri olan Hatay’ın Türkiye ekonomisindeki payı yüzde 1,4. Kahramanmaraş, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın payları sırasıyla %1’e yakındır.
Tarımın payı daha fazla
10 ilin GSYİH içindeki payı %9,3 olmasına rağmen sektörel olarak incelendiğinde “tarım, ormancılık ve balıkçılık”ın payı %14,3’e çıkmaktadır. 2021’de bu sektör Türkiye’de 401,8 milyar lira GSYİH üretirken, deprem bölgesinin 10 ilinde 57,3 milyar lira yapıldı.
Tarım arazilerinin yüzde 16’sı deprem bölgesinde
TÜİK 2022 verilerine göre Türkiye’deki 238 milyon dekar tarım arazisinin 37,7 milyon dekarı deprem bölgesinde yer alan 10 ilde bulunuyor. Bu illerin toplam yüzölçümü içindeki payı %16’dır.
Şanlıurfa 10,8 milyon dekar tarım arazisi ile ilk sırada yer alıyor. Depremden en çok etkilenen illerden biri olan Kahramanmaraş’ın tarım alanı 3.6 milyon dekar. Alan büyüklüğünün yanı sıra bölgedeki şehirler Türkiye’nin en verimli toprakları arasında yer alıyor.
Depremden etkilenen illerin ihracattaki payı ise yüzde 8,5.
Depremin vurduğu şehirlerden biri olan Gaziantep, tek başına Türkiye ihracatının yüzde 4,4’ünü oluşturuyor. Hatay’ın payı %1,6; Adana oranı %1.23’tür. Bölgedeki 10 ilin toplamı ise %8,5’tir.
2022 yılında Türkiye’nin ihracatı 254,2 milyar ABD doları olarak gerçekleşti ve bunun 21,6 milyar ABD doları bu ilden geldi.
