AA
Oluşturulma tarihi: 22 Ekim 2025 14:41
Türkiye Enerji, Nükleer ve Madencilik Araştırma Kurumu (TENMAK) bünyesinde faaliyet gösteren Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü (NATEN), enerji sektörü ve sanayide kritik önem taşıyan nadir toprak elementlerinin (NYE) üretimi ve geliştirilmesi konusunda çalışmalarını sürdürüyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Bakanlık, tedarik zincirinin sürekliliğini sağlamak amacıyla enerji ve endüstriyel hammaddelerde dışa bağımlılığın azaltılması ve kritik nadir toprak elementlerinin ekonomiye kazandırılması için çalışıyor.
Türkiye’nin nadir toprak elementleri ve diğer kritik mineralleri üzerinde çalışmak üzere 2018 yılında kurulan NATEN, 2020 yılından bu yana TENMAK bünyesinde faaliyet göstermektedir.
NTE’leri kullanarak gelişen sektörlerin ihtiyaç duyduğu nihai ürünleri üretmek ve ticari değere dönüştürmek amacıyla Ar-Ge ve teknoloji geliştirme projeleri yürüten NATEN bünyesinde Türkiye’de bir ilk olan NTE Maden Zenginleştirme ve Saflaştırma Laboratuvarı kuruldu.
NATEN ise özellikle enerji ve savunma sanayinin ihtiyaç duyduğu NTE içeren manyetik malzemelere odaklandı. Enstitü bünyesinde yerli kalıcı mıknatıs üretimi ve araştırma-geliştirme sistemi de kuruldu. Devreye alma çalışmalarının devam ettiği sistemle külçe, şerit ve toz mıknatıs üretimi, kalıp tasarımı ile kalıplama ve sinterleme çalışmaları yapılacak, manyetik alan uygulamaları ve mıknatıs analiz süreçleri geliştirilecek.
Açıklamada görüşlerine yer verilen TENMAK NATEN Başkanı Belma Soydaş Sözer, enstitü bünyesindeki altyapı ve laboratuvar ile her türlü kaynaktan nadir toprak elementleri elde etmek için teknolojik geliştirme ve Ar-Ge çalışmaları yürüttüklerini belirterek, şunları söyledi: “Amacımız, Eskişehir Beylikova’daki sahamızdan elde ettiğimiz kaynağı nihai ürüne dönüştürmek, diğer taraftan nadir toprak elementlerini de üreterek, atıklardan “ikincil kaynaklar” dediğimiz diğer malzemeler. “Kritik madenlerin elde edilmesi için çalışıyoruz.” dedi.
Atıkların geri dönüşümü yoluyla NTE elde etmenin mümkün olduğunu vurgulayan Sözer, NYE üretiminin yanı sıra kullanıldıkları ileri teknolojik malzemelerin üretimi konusunda da teknolojik geliştirme çalışmaları yürüttüklerini söyledi.